In de lessen die ik mag geven op onze katholieke basisscholen en op het d’Oultremontcollege (middelbare school) komen vele onderwerpen aan bod: bijbel- en koranverhalen, vertellingen uit de hindoewereld en het oude Egypte, Martinus en Franciscus, over goed en kwaad etc. etc. Maar je kunt leerlingen niet iets bijbrengen over dankbaarheid, dat kun je zogezegd niet thematiseren. Nou ja, dat kan wel, maar dan sla je de plank mis, want je kunt iemand dankbaarheid niet ‘aanpraten’. Toch is dankbaarheid een van de mooiste belevingen die er is en je hoopt als docent en pedagoog natuurlijk altijd dat leerlingen iets van dankbaarheid gaan ontwikkelen.
Bekroning
De mooiste bekroning van een schooljaar of zelfs van schooljaren (met afsluitend examen levensbeschouwing) is als leerlingen je laten weten dat ze het jaar / de jaren gewaardeerd hebben. Tuurlijk is niemand daartoe verplicht, sterker nog, ik vind het ook prima als er iemand is die er niks aan vond (je kunt niet alles en iedereen leuk / zinnig vinden). Maar soms mag je pareltjes ontvangen van leerlingen (en ouders) die je via een chat of mailtje of kaartje laten weten dat ze de lessen leuk en zinnig vonden. Bij wijze van uitzondering wil ik hier een reactie weergeven (anoniem en met uitdrukkelijke toestemming, ook van de ouders) die ik onlangs van een leerling (vwo-5) mocht ontvangen:
Dank u wel voor uw verhelderende uitleg van veel begrippen, processen, wetenschappelijke teksten en andere onderwerpen. Ik denk dat er geen vak op school is waar we zoveel aan hebben voor de rest van het leven als levensbeschouwing, gegeven door u. Vele malen dank! (clap)(yes)(laugh)
Naar aanleiding van dit berichtje stuurde ik haar een onderwijstekst van mijn hand toe waarop betreffende leerling reageerde met:
Ik denk dat ik ondertussen op veel verschillende manieren al aan u verteld heb dat ik het zeer waardeer wat u schrijft en naar ons stuurt. Ook deze keer vind ik het heel mooi hoe u het wederom zo mooi verwoordt. Erg bedankt! Ik heb een aantal leerzame en leuke jaren bij u gehad. En eigenlijk niet alleen bij u tijdens de lessen, want met de opgedane kennis heb ik ook mijn eigen leven steeds weer wat leuker en leerzamer kunnen maken. Door de inzichten die u, en ook anderen tijdens de lessen, mij gegeven hebben. Ik ben u dankbaar voor de lessen en natuurlijk de rest van de klas ook dat ze goed meegedaan hebben, met respect hebben geluisterd en daardoor ook echt iedereen de kans gegeven hebben om te leren wat hij of zij wil of waar ze / hij iets aan zal hebben. Daarbij heeft ook u een rol gespeeld, want zonder docent met menselijk gevoel zou dit nooit gelukt zijn, naar mijn mening. Dank voor uw gevoel, uw begrip (verstandhouding) en uw lessen. Dank voor het zijn wie u bent!
Heel veel jaren geleden zei een oude wijze pastoor ooit tegen me: “Bill, je moet nooit naar complimenten vissen, maar als je ze eens krijgt: dat is balsem voor je ziel.” In bovenstaande leerling wil ik al mijn leerlingen bedanken voor het vertrouwen dat ze in me stellen en voor de fijne wisselwerkingen die we met elkaar mogelijk maken (ook met zogenaamde ‘moeilijke leerlingen / klassen’ die naar mijn idee niet bestaan, tenzij je een psychopaat in de klas zou hebben en dat hebben we niet). Concreet, ik heb al heel veel jaren niemand uit de klas hoeven te sturen, gelukkig kunnen we in de les alles oplossen met elkaar. Dat lijkt me ook wel zo leerzaam. In de kerk zeggen we ‘Deo gratias’, we brengen God dank en in God brengen we dank en eer aan al wat en al wie de Allerhoogste het bestaan gúnt. Zo wil ik ook graag dit schooljaar afsluiten: Deo et vobis gratias, God en jullie allemaal zij dank gebracht.
Dr. Bill Banning – docent d’Oultremontcollege en levensbeschouwelijke identiteitsbegeleider katholieke basisscholen SCALA
P.S. Bij het lezen van het mooie compliment moest ik onwillekeurig denken aan het volgende citaat.
An understanding heart is everything in a teacher, and cannot be esteemed highly enough. One looks back with appreciation to the brilliant teachers, but with gratitude to those who touched our human feeling.
Carl Gustav Jung, The development of Personality, 1954. Geciteerd uit ‘4000 Years of Thinkers of Education’, Henk Sissing (ed.), Amsterdam: Boom uitgevers.
