‘Daar hebben leerlingen geen interesse meer in’.
‘Dat is niet meer van deze tijd’.
Toen ik ruim 23 jaar geleden op de katholieke basisscholen (nu SCALA) vroeg of ik Bijbelverhalen mocht komen vertellen, kreeg ik bovenstaande reacties. Maar ik mocht het wel proberen. In alle dankbaarheid jegens God en jegens alle betreffende (enthousiaste) leerlingen, leerkrachten en schooldirecties, heb ik sindsdien in Heusden, Nieuwkuijk, Vlijmen, Haarsteeg en vooral in Drunen-Elshout meer dan duizend keer een Bijbelverhaal mogen vertellen en anderhalf duizend keer soortgelijke religieuze verhalen, uiteenlopend van Martinus en Franciscus tot Boeddha, inclusief zelfbedachte verhalen over geloven en opgroeien in deze tijd. En eerlijk gezegd, u mag het navragen, ieder les is een feestje (hoewel er soms ook diep verdriet gedeeld wordt).
Zelf ben ik er heilig van overtuigd dat deze (Bijbel)verhalen een positieve invloed uitoefenen op de sociaal-emotionele identiteitsvorming van (jonge) mensen. Er komen zoveel gevoelens, menselijke processen, ideeën in voor dat er regelmatig vonken overvliegen en blijven hangen. Regelmatig mag ik na tien, twintig jaar jonge mensen ontmoeten die zich een verhaal nog herinneren. Zo staan we in een millennia-oude verhaaltraditie, waar wij allemaal ons verhaal aan vastknopen. De laatste tien jaren worden ook verbanden gelegd tussen Bijbel- en Koranverhalen, want echt: Abraham is Ibrahim, Yusuf is Jozef, Mozes is Musa, Salomo is Suleyman en Isa is Jezus. Hiermee werken we aan burgerschapsvorming: over en weer elkaar leren kennen, begrijpen en waarderen. Steeds meer, meer, meer.
Bijzonder is ook dat scholen in Drunen-Elshout een Bijbelrooster (met uitleg van de verhalen) ontwikkeld hebben: sinds drie jaar worden er in alle groepen wel vijf tot zes Bijbelverhalen per jaar verteld en veelzijdig besproken (ook met linken naar Koran en psychologie). Dat zie je bijna nergens, zo intensief en betrokken. Afgelopen jaar nog kreeg basisschool De Duinsprong met de VERUS-prijs landelijke erkenning voor de diepgaande vormgeving van de katholieke identiteit – met openheid voor en in dialoog met alle culturen en godsdiensten op school. Maar eigenlijk komt deze prijs al onze katholieke scholen toe, want alle scholen zijn betrokken en diepgaand bezig.
Ook op de middelbare OMO-school, het d’Oultremontcollege te Drunen, mag ik al vele jaren met plezier Bijbelverhalen vertellen en diepgaand bespreken. Want de bovenbouw havo-vwo leerling heeft wel enige uitleg nodig om deze verhalen zinvol te kunnen verstaan. Zo weten ze dat het verhaal van Jonas duidt op het ervaren van een innerlijke roeping, het vluchten daarvoor, in een crisis belanden met het water tot aan de lippen (‘tot verzuipens toe’) en een innerlijke en sociale transformatie. Als Jonas op de derde dag weer vaste grond onder zijn voeten voelt staat hij steviger in zijn schoenen. Wonderlijk genoeg bekeren de inwoners van Nineve zich op zijn woord (geen wonder, want hij heeft eerst zelf een bekeringsproces door moeten maken). Modern vertaald, wie met een paar ‘lesjes’ voor de klas denkt te kunnen staan om het vak van leraar instrumenteel uit te oefenen, komt bedrogen uit. Die roept om crisis. Maar zo’n crisis kan ook nieuwe mogelijkheden wakker roepen vanuit het diepst van het innerlijk. In het verlengde hiervan komt de verhouding tussen rationaliteit en irrationaliteit ter sprake; een verhouding die zinvol krachtgevend kan zijn, maar die ook vernietigend kan uitpakken.
Mijn werk als levensbeschouwelijk identiteitsbegeleider voor het PO wordt financieel mogelijk gemaakt door katholieke scholen, georganiseerd binnen SCALA, en door de Wonderbare Moeder- en Augustinusparochie via de stichting LIB (Levensbeschouwelijke Identiteits-Begeleiding). Deze steun ervaar ik als een morele en geestelijke wind in de rug om dit mooie werk met hart, ziel én verstand te verrichten. Graag wil ik iedereen bedanken die dit werk mogelijk maakt: Deo gratias, Godzijdank!
Dr. Bill Banning – levensbeschouwelijk identiteitsbegeleider katholieke basisscholen gem. Heusden (LIB) en docent godsdienst-levensbeschouwing d’Oultremontcollege Drunen.
